Niektóre osoby mają wyższe ryzyko zachorowanie na jaskrę. Dotyczy to osób, które:

• Są po 35 roku życia
• Mają członków rodziny, którzy chorują na jaskrę
• Mają wysokie ciśnienie w oku
• Cierpią na krótkowzroczność lub dalekowzroczność
• Przebyły uraz oka
• Mają objawy naczyniowo-skurczowe (zimne stopy i dłonie, skurcze mięśni)
• Mają cienkie rogówki
• Mają przewlekłe migreny i niskie ciśnienie tętnicze

Niektóre rodzaje jaskry, takie jak te z powodu urazu lub innej choroby oka, mogą występować tylko w jednym oku. Jednak pierwotna jaskra z otwartym kątem przesączania, która jest najczęstszym typem, zwykle dotyka obu oczu. Prawdą jest jednak, że choroba zwykle przebiega w nich z różnym nasileniem i stopniem zaawansowania.

Jaskra powoduje postępujące ubytki w polu widzenia pacjenta. Ponieważ posługujemy się obojgiem oczu często początkowe ubytki w jednym oku niejako zastępowane są impulsami wzrokowymi z drugiego oka. Dlatego trudno jest zauważyć tę stopniową utratę, dopóki choroba nie osiągnie zaawansowanego stadium, a pole widzenia zostanie znacznie i nieodwracalnie ograniczone.

Skuteczne leczenie jaskry wymaga ścisłej współpracy pomiędzy Pacjentem a lekarzem, a sukces w dużej mierze uzależniony jest od Pacjenta. To do niego bowiem należy obowiązek w stosowaniu leków i ostateczna decyzja w odniesieniu do proponowanych zabiegów. U większości pacjentów leczenie jaskry wiąże się z przyjmowaniem kropli codziennie, przez całe życie. Mimo, iż sama aplikacja kropli nie jest trudna, wielu pacjentów ma kłopot z długofalowym utrzymaniem dyscypliny podczas leczenia. Dobrym pomysłem jest stosowanie leków o regularnych porach, wykorzystanie alarmów przypominających, na przykład ustawianych w telefonie. Po rozpoznaniu jaskry lekarz okulista zwykle zaleca regularne wizyty, średnio co 3–6 miesięcy oraz wykonywanie okresowych badań diagnostycznych. Schemat ten może jednak różnić się w zależności od przebiegu choroby.

Po 40 roku życia ważne jest, aby nie rzadziej, niż co dwa lata poddawać się kompleksowym badaniom oczu. Normalizacja ciśnienia w oku we wczesnych stadiach jaskry może zatrzymać rozwój choroby oraz uchronić pacjenta przed znacznym i nieodwracalnym pogorszeniem widzenia.

Generalnie jaskra nie stanowi przeciwwskazania dla aktywności fizycznej czy też pracy. Istnieje wręcz wiele doniesień postulujących dobroczynny wpływ ćwiczeń fizycznych na przebieg choroby. Jednak ekstremalny wysiłek fizyczny, szczególnie wśród pacjentów z jaskrą barwnikową, kiedy dochodzi do uwalniania się barwnika z tęczówki (dotyczy to zwykle młodych osób) nie jest zalecany.

W najczęstszej postaci jaskry - jaskrze pierwotnej z otwartym kątem, zwykle nie dochodzi do interakcji leków podawanych ogólnie z nasileniem choroby. Należy jednak zwrócić uwagę na działanie leków intensywnie obniżających ciśnienie tętnicze w kontekście upośledzenia ukrwienia gałki ocznej. W przeprowadzonych badaniach wykazano również, że w przypadku rzadszej jaskry z zamykającym się kątem przesączania, niektóre leki przeciwdepresyjne (np. doksepina, amitryptylina), stosowane w wysokich dawkach, mogą zwiększać ryzyko wystąpienia ostrego ataku jaskry.

Oczywiście, że tak. Ważne jest tu jednak zapewnienie dobrego oświetlenia podczas pracy w bliży. Pacjent cierpiący na tę chorobę, przez wiele lat może nie mieć żadnych problemów z czytaniem, pracą przy komputerze czy prowadzeniem samochodu. Podstawowym celem leczenia jest utrzymanie dobrego widzenia w ciągu całego życia Pacjenta.

W przypadku jaskry zamykającego się kąta ciemne szkła są względnie przeciwwskazane, ponieważ mogą implikować rozszerzenie źrenic, powodując wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego. Może to doprowadzić do zamknięcia kąta przesączania i wystąpienia ostrego ataku jaskry. Natomiast w przypadku jaskry z otwartym kątem nie ma przeciwwskazań do zastosowania przyciemnianych okularów.

Jaskra to choroba, która dotyka ludzi niezależnie od wieku – od dziecka po osobę starszą. Mamy więc jaskrę wrodzoną, młodzieńczą lub występującą u dorosłych. Niestety początek choroby na ogół pozostaje niezauważalny, a pacjent nieświadomy pogorszenia w polu widzenia, zgłasza się do specjalisty często dopiero w średnio lub znacznie zaawansowanym stadium choroby.

Generalnie jaskra postępuje bezboleśnie. Jedynie u około 15% chorych - głównie na jaskrę zamykającego się kąta, może dochodzić do przejściowego, znacznego wzrostu ciśnienia w gałce ocznej do 40-60 mmHg. Chory odczuwa wtedy ból oka i głowy, ma zaburzenia wzrokowe pod postacią zamglenia obrazu oraz widzenia kół tęczowych wokół źródeł światła (tzw. efekt „halo” lub „aureoli”). Często towarzyszą temu nudności i wymioty.

Według Światowej Organizacji Zdrowia jaskra to w krajach rozwiniętych druga, najczęstsza przyczyna utraty wzroku po zaćmie. Jest jednak dużo groźniejsza, gdyż ta utrata jest nieodwracalna i nie potrafimy cofnąć powstałych ubytków.

Rola czynników genetycznych w rozwoju jaskry jest bezsprzeczna. Jeśli więc ktoś w naszej rodzinie choruje bądź chorował na jaskrę, również my jesteśmy w grupie podwyższonego ryzyka.

Nie, zwykle rozpoznanie choroby w jej wczesnym stadium i wdrożenie odpowiedniego leczenia pozwala zachować funkcje widzenia na wystarczającym poziomie w ciągu całego życia Pacjenta. Niestety nieleczona choroba prowadzi do zaniku nerwu i nieodwracalnej ślepoty. Dlatego tak istotne jest poddawanie się okresowym, przesiewowym badaniom okulistycznym.

Decydujący jest tu stopień upośledzenia widzenia i rodzaj wykonywanej pracy. Niektóre zawody takie jak pilot, kierowca zawodowy, chirurg podlegają badaniom orzeczniczym, podczas których ocenia się funkcje wzrokową, w tym pole widzenia. Upośledzenie w tym zakresie może wykluczyć pracownika z zawodu. Natomiast zwykle aktywność zawodowa nie wiąże się z podwyższonym zagrożeniem rozwojem jaskry bądź nasileniem jej progresji.

Soczewki kontaktowe nie są często wybieraną metodą korekcji wad wzroku u pacjentów z jaskrą. Wynika to ze wzrostu ryzyka powikłań rogówkowych u pacjentów przewlekle stosujących krople obniżające ciśnienie wewnątrzgałkowe. Należy pamiętać, że nie powinno się stosować kropli przeciwjaskrowych bezpośrednio na soczewki kontaktowe, co implikuje konieczność ich zdejmowania przed aplikacją kropli i czyni tę metodę nieco niewygodną. Trzeba też wspomnieć, że dobrze uregulowana jaskra nie jest bezwzględnym przeciwwskazaniem do noszenia soczewek kontaktowych i lekarze dopuszczają możliwość ich zastosowania u niektórych pacjentów, pod ścisłą kontrolą.

Istnieją dowody na to, że jednym z procesów biorących udział w rozwoju jaskry jest stres oksydacyjny. Tak więc w jej profilaktyce oraz leczeniu istotną rolę będą odgrywały antyoksydanty tj: witamina C oraz E, beta karoten i flawonoidy. Ich podstawowym źródłem są warzywa, owoce oraz oleje. Dlatego dobrze zbilansowana dieta będzie dodatkowym czynnikiem wspierającym terapię choroby.